Naukowcy krytykują leukoworynę w kontekście autyzmu, zgodnie z propozycją Trumpa: „Nie ma na to twardych dowodów”.

Podczas gdy dziś nagłówki gazet zdominowało kontrowersyjne oświadczenie prezydenta Trumpa o możliwym związku między stosowaniem paracetamolu w okresie prenatalnym a ryzykiem wystąpienia autyzmu , Biały Dom ujawnił również inną interesującą wiadomość: Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) rozpoczęła proces zatwierdzania leukoworyny, czyli kwasu folinowego, jako leku na sam autyzm.

Należy zauważyć, że jest to jedyne zastosowanie, jakie obecnie zatwierdza FDA, a kwas folinowy jest od dawna stosowany w różnych celach medycznych.

Lek już w użyciu

Jak wyjaśnia Klinika Mayo (USA), leukoworyna to lek i suplement stosowany jako antidotum na szkodliwe działanie metotreksatu , leku chemioterapeutycznego stosowanego w leczeniu niektórych rodzajów nowotworów. Jest również stosowana w zapobieganiu lub leczeniu niektórych rodzajów anemii, ponieważ działa podobnie do kwasu foliowego, którego niedobór może wystąpić u tych pacjentów.

Jest również łączony z fluorouracylem w leczeniu raka jelita grubego . W każdym razie jest to związek wydawany wyłącznie na receptę, którego nie można kupić bez recepty.

Zgodnie z komunikatem prasowym FDA , rozpoczął się proces zatwierdzania tabletek z leukoworyną wapniową przeznaczonych dla pacjentów z niedoborem kwasu foliowego w mózgu (CFD). Kwas foliowy jest witaminą niezbędną dla zdrowia mózgu, a CFD obserwowano u osób z zaburzeniami rozwojowymi o cechach autystycznych (problemy z komunikacją społeczną, przetwarzaniem sensorycznym lub zachowaniami powtarzalnymi), u osób z padaczką oraz u osób z niektórymi zaburzeniami ruchu i koordynacji.

Krytyka w środowisku naukowym

Aby zatwierdzić to nowe zastosowanie leukoworyny, FDA przeprowadziła systematyczny przegląd literatury naukowej na ten temat w latach 2009–2024, obejmujący opisy przypadków z informacjami na poziomie pacjentów oraz dane dotyczące możliwych mechanizmów łączących przewlekłą chorobę nerek z zaburzeniami neurologicznymi, w których ją zaobserwowano. Agencja stwierdza zatem, że dowody potwierdzają hipotezę, iż leukoworyna wapniowa może pomóc osobom z przewlekłą chorobą nerek.

Jednak wielu naukowców wyraża przeciwstawne poglądy . Na przykład Olga Tennison, profesor badań nad autyzmem w Centrum Badań nad Autyzmem na Uniwersytecie La Trobe w Australii, wyjaśnia w rozmowie z Science Media Center: „Sugestia stosowania leukoworyny w leczeniu autyzmu jest niepokojąca. Po pierwsze, badania w tej dziedzinie są niskiej jakości i nie spełniają oczekiwań przy formułowaniu rekomendacji do zatwierdzenia”.

Andrew Whitehouse, profesor badań nad autyzmem im. Angeli Wright Bennett w Kids Research Institute Australia, rozwija tę krytykę w tym samym artykule. „Leukoworyna (kwas folinowy) była reklamowana jako 'lekarstwo' na autyzm , ale dowody na to są słabe” – zauważa. „Niektóre badania na małą skalę sugerują możliwą niewielką poprawę wyników behawioralnych, ale badania te są ograniczone przez małą liczbę uczestników, niespójne wyniki i brak niezależnych powtórzeń. Na tym etapie wiedza naukowa jest daleka od poziomu niezbędnego do rekomendowania leukoworyny w klinicznym leczeniu autyzmu”.

Adam Guastella, profesor Kliniki Badań nad Autyzmem i Neurorozwojem Uniwersytetu w Sydney, idzie dalej: „Istnieją obiecujące badania sugerujące potencjalne korzyści , ale badania te mają wiele ograniczeń, które wskazują na potrzebę dalszych badań. Istnieją również badania sugerujące negatywne skutki uboczne. Potrzebne są dalsze badania, aby z całą pewnością określić odpowiednią dawkę i czas jej podawania, zwłaszcza w okresie ciąży i wczesnego dzieciństwa”.

Badania są jeszcze na bardzo wczesnym etapie

Jak zauważają eksperci, niektóre badania wskazują na potencjalne korzyści z suplementacji kwasem folinowym u dzieci i dorosłych. Jednak dowody w tym zakresie pozostają ograniczone.

Być może najważniejszym badaniem ostatnich lat jest randomizowane, podwójnie ślepe badanie kliniczne (w którym ani uczestnicy, ani badacze nie wiedzą, które osoby zostały przydzielone do której grupy otrzymują lek), opublikowane w zeszłym roku w European Journal of Pediatrics, które rzeczywiście wykazało bezpieczeństwo i skuteczność suplementacji, ale było ograniczone przez małą liczbę ochotników (40 pacjentów).

Oczywiście, tego typu badań nie należy ignorować, a dostarczają one dowodów na poparcie teorii wskazujących na niedobór kwasu foliowego jako czynnik ryzyka autyzmu. Eksperci krytykują jednak fakt, że potrzeba więcej informacji, aby móc sformułować precyzyjne i uzasadnione zalecenia.

W tym kontekście Fundacja Nauki o Autyzmie wyjaśniła, że ​​„dane sugerujące, że leukoworyna może być skuteczna [w walce z objawami autyzmu] pochodzą z czterech małych badań z randomizacją, w których stosowano różne dawki i które przyniosły różne wyniki (w jednym przypadku zależne od konkretnego wariantu genetycznego). Badania naukowe w tej kwestii są wciąż na bardzo wczesnym etapie i potrzebne są dalsze badania, zanim będzie można wyciągnąć ostateczne wnioski”.

Odniesienia

Klinika Mayo. Leukoworyna (doustna, dożylna, w formie iniekcji). Dostęp online: https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/leucovorin-oral-route-intravenous-route-injection-route/description/drg-20064503 , 23 września 2025 r.

FDA. FDA podejmuje działania w celu udostępnienia leczenia objawów autyzmu. Dostęp online: https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/fda-takes-action-make-treatment-available-autism-symptoms?utm_medium=email&utm_source=govdelivery , 23 września 2025 r.

SMC Hiszpania. Kontrowersje wokół propozycji administracji Trumpa dotyczącej przepisywania leukoworyny jako leku na autyzm. Dostęp online: https://sciencemediacentre.es/polemica-por-la-propuesta-de-la-administracion-trump-de-indicar-la-leucovorin-como-tratamiento , 23 września 2025 r.

Panda PK, Sharawat IK, Saha S, Gupta D, Palayullakandi A, Meena K. Skuteczność doustnej suplementacji kwasem folinowym u dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu: randomizowane badanie z podwójnie ślepą próbą, kontrolowane placebo. European Journal of Pediatrics (2024). DOI: 10.1007/s00431-024-05762-6.

Fundacja Nauki o Autyzmie (2025). Oświadczenie Fundacji Nauki o Autyzmie w sprawie raportu Wall Street Journal „RFK Jr., HHS łączą autyzm ze stosowaniem paracetamolu w ciąży i niedoborami kwasu foliowego”. Dostęp online: https://autismsciencefoundation.org/press_releases/statement-from-autism-science-foundation-regarding-wall-street-journal-report-rfk-jr-hhs-to-link-autism-to-tylenol-use-in-pregnancy-and-folate-deficiencies/ , 23 września 2025 r.

Chcesz otrzymywać najlepsze treści, które pomogą Ci zadbać o zdrowie i dobre samopoczucie? Zapisz się do naszego bezpłatnego newslettera.